10.15. X¸c ®Þnh ethylen  oxid vµ dioxan tån d­

 

Thö nghiÖm nµy x¸c ®Þnh ethylen oxid vµ dioxan tån d­ trong c¸c chÊt tan trong n­íc hay trong dimethylacetamid. §èi víi c¸c chÊt kh«ng tan hoÆc tan kh«ng hoµn toµn trong c¸c dung m«i trªn, viÖc chuÈn bÞ dung dÞch mÉu thö  vµ c¸c ®iÒu kiÖn vÒ pha h¬i (head - space conditions) ®­îc qui ®Þnh trong chuyªn luËn riªng.

X¸c ®Þnh b»ng kü thuËt s¾c ký‎ khÝ pha h¬i ( head - space gas chromatography) (Phô lôc 5.2).

 

Ph­¬ng ph¸p 1: Dïng cho chÊt thö hoµ  tan hay trén ®Òu ®­îc trong n­íc.

Dung dÞch thö

C©n 1,00 g (M_T) chÊt thö vµo mét lä nhá 10 ml (hoÆc cã thÓ tÝch thÝch hîp) vµ thªm 1 ml n­íc. §ãng n¾p lä vµ trén ®Ó thu ®­îc dung dÞch ®ång nhÊt. §Ó yªn ë 70 ^oC trong 45 phót.

Dung dÞch ®èi chiÕu (a)

C©n 1,00 g (M_C) chÊt thö  vµo mét lä nhá nh­ trªn, thªm 0,50 ml dung dÞch ethylen oxid R3 vµ 0,50 ml dung dÞch dioxan R1. §ãng n¾p lä vµ trén ®Ó thu ®­îc mét dung dÞch ®ång nhÊt. §Ó yªn ë 70 ^oC trong 45 phót.

 Dung dÞch ®èi chiÕu (b)

Trong lä nhá thÓ tÝch 10 ml, thªm vµo 0,50 ml dung dÞch ethylen oxid R3, 0,1 ml dung dÞch acetaldehyd 0,001 % kl/tt míi pha vµ 0,10 ml dung dÞch dioxan R1. §ãng n¾p lä vµ trén ®Ó thu d­îc dung dÞch ®ång nhÊt. §Ó yªn ë 70 ^oC trong 45 phót.

 

Ph­¬ng ph¸p 2 : Dïng cho c¸c chÊt thö hoµ tan hay trén ®Òu ®­îc trong  dimethylacetamid.

Dung dÞch thö

C©n 1,00 g (M_T) chÊt thö vµo mét lä nhá 10 ml (hoÆc cã thÓ tÝch thÝch hîp) vµ thªm 1 ml dimethylacetamid (TT) vµ 0,2 ml n­íc. §ãng n¾p lä vµ trén ®Ó thu ®­îc dung dÞch ®ång nhÊt. §Ó yªn ë 90 ^oC trong 45 phót

Dung dÞch ®èi chiÕu  (a)

C©n 1,00 g (M_C) chÊt thö  vµo mét lä nhá nh­ trªn, thªm 1 ml dimethylacetamid, thªm 0,1 ml dung dÞch dioxan R vµ 0,10 ml dung dÞch ethylen oxid R2. §ãng n¾p lä vµ trén ®Ó thu ®­îc mét dung dÞch ®ång nhÊt. §Ó yªn ë 90 ^oC trong 45 phót

Dung dÞch ®èi chiÕu  (b)

Trong lä nhá thÓ tÝch 10 ml, thªm vµo 0,10 ml dung dÞch ethylen oxid R2 , 0,1 ml dung dÞch acetaldehyd 0,001% míi pha vµ 0,10 ml dung dÞch dioxan R. §ãng n¾p lä vµ trén ®Ó thu d­îc dung dÞch ®ång nhÊt. §Ó yªn ë 70 ^oC trong 45 phót.

 

Qu¸ tr×nh s¾c k‎ý

 §iÒu kiÖn (static head - space injection)

NhiÖt ®é c©n b»ng: 70 ^oC ( 90 ^oC ®èi víi dung dÞch trong dimethylacetamid)

Thêi gian c©n b»ng : 45 phót

NhiÖt ®é dßng ch¶y: 75 ^oC (150 ^oC ®èi víi dung dÞch trong dimethylacetamid).

Thêi gian ®iÒu ¸p: 1 phót

KhÝ mang: Heli dïng cho s¾c ký khÝ

Thêi gian tiªm: 12 gi©y

§iÒu kiÖn s¾c ký

Cét thñy tinh hoÆc th¹ch anh 30 m x 0,32 mm, mÆt trong ®­îc phñ líp polydimethylsiloxan dµy 1.0 mm.

Khi mang : Heli (hoÆc nitrogen) dïng cho s¾c k‎ý khÝ, tèc ®é dßng kho¶ng 20 cm/ gi©y, tû lÖ chia dßng 1:20.

Detector ion hãa ngän löa.

Duy tr× nhiÖt ®é cét ë 50 ^oC trong 5 phót, sau ®ã t¨ng ®Õn 180 ^oC víi tèc ®é 5 ^oC /phót, sau ®ã l¹i t¨ng ®Õn 230 ^oC víi tèc ®é 30 ^oC / phót vµ gi÷ ë 230 ^oC trong 5 phót. NhiÖt ®é detector lµ  250 ^oC, nhiÖt ®é buång tiªm lµ 150 ^oC.

Tiªm mét l­îng thÝch hîp pha h¬i cña dung dÞch ®èi chiÕu (b), ch¼ng h¹n 1 ml. §iÒu chØnh ®é nh¹y cña hÖ thèng sao cho chiÒu cao c¸c ®Ønh cho bëi ethylen oxid vµ acetaldehyd trong s¾c ký ®å ®¹t Ýt nhÊt 15 % toµn thang chiÒu cao trªn biÓu ®å m¸y ghi ®­îc. Thö nghiÖm kh«ng cã hiÖu lùc nÕu hÖ sè ph©n gi¶i gi÷a ®Ønh cho bëi acetaldehyd vµ ®Ønh cho bëi ethylen oxid nhá h¬n 2,0 vµ ®Ønh cña dioxan ®­îc ph¸t hiÖn  víi tû lÖ  tÝn hiÖu / nhiÔu  nhá h¬n 5.

Tiªm lÇn l­ît nh÷ng l­îng thÝch hîp pha h¬i cña dung dÞch thö vµ dung dÞch ®èi chiÕu (a), ch¼ng h¹n 1 ml (hoÆc b»ng l­îng dung dÞch ®èi chiÕu (b) ®· tiªm).

Tiªm lÆp l¹i nh­ trªn thªm 2 lÇn n÷a.

DiÖn tÝch trung b×nh cña ®Ønh ethylen oxid vµ dioxan trong s¾c ký ®å cho bëi dung dÞch thö kh«ng ®­îc lín h¬n mét nöa (1/2) diÖn tÝch trung b×nh cña ®Ønh t­¬ng øng trong s¾c ký ®å cho bëi dung dÞch ®èi chiÕu (a) (1 phÇn triÖu ethylen oxid vµ 50 phÇn triÖu dioxan)

ThÈm ®Þnh ®é tin cËy

TÝnh sù kh¸c (hiÖu sè) cña diÖn tÝch ®Ønh, theo tõng cÆp, cho bëi dung dÞch thö vµ dung dÞch ®èi chiÕu (a), lÇn l­ît øng víi  ethylen oxid vµ víi dioxan. Thö nghiÖm chØ cã hiÖu lùc nÕu ®é lÖch t­¬ng ®èi (relative standard devilation - RSD) cña ba gi¸ trÞ kh¸c biÖt (3 hiÖu sè) øng víi ethylen oxid kh«ng lín h¬n 15 % vµ ®é lÖch t­¬ng ®èi cña ba gi¸ trÞ kh¸c biÖt ( 3 hiÖu sè) øng víi dioxan kh«ng lín h¬n 10 %.

NÕu l­îng c©n mÉu thö vµ chÊt ®èi chiÕu n»m ngoµi kho¶ng 0,995 g – 1,005 g cÇn ph¶i hiÖu chØnh kÕt qu¶  cho thÝch hîp.

Hµm l­îng ethylen oxid tÝnh theo phÇn triÖu ®­îc tÝnh b»ng biÓu thøc:

A_Tx C / á(A_C x M_T)-(A_T x M_C)ñ

Trong ®ã:

A_T lµ diÖn tÝch ®Ønh t­¬ng øng víi ethylen oxid trong s¾c ký ®å cho bëi dung dÞch thö.

A_C  lµ diÖn tÝch ®Ønh t­¬ng øng víi ethylen oxid trong s¾c ký ®å cho bëi dung dÞch ®èi chiÕu (a).

M_T lµ khèi l­îng chÊt thö trong dung dÞch thö tÝnh theo gam.

M_C lµ khèi l­îng chÊt thö trong dung dÞch ®èi chiÕu (a) tÝnh theo gam.

C lµ khèi l­îng ethylen oxid cho vµo dung dÞch ®èi chiÕu (a) tÝnh theo microgram.

 

Vµ hµm l­îng dioxan tÝnh theo phÇn triÖu ®­îc tÝnh b»ng biÓu thøc

D_Tx C / á(D_C x M_T)-(D_T x M_C)ñ

Trong ®ã:

D_T lµ diÖn tÝch ®Ønh t­¬ng øng víi dioxan trong s¾c ký ®å cho bëi dung dÞch thö.

D_C  lµ diÖn tÝch ®Ønh t­¬ng øng víi dioxan trong s¾c ký ®å cho bëi dung dÞch chuÈn (a).

M_T lµ khèi l­îng chÊt thö trong dung dÞch thö tÝnh theo gam.

M_C lµ khèi l­îng chÊt thö trong dung dÞch ®èi chiÕu (a) tÝnh theo gam.

C lµ khèi l­îng dioxan cho vµo dung dÞch ®èi chiÕu (a) tÝnh theo microgram.